مقاله معمولا به نوشته‌‌ایی اطلاق می‌شود که درباره یک موضوع علمی، اجتماعی، فرهنگی، تاریخی نوشته شده باشد و به تجزیه و تحلیل آن در جهت افزایش درک و اطلاعات خواننده نوشته شده است.
مقاله عموما نظر شخصی خود نویسنده است؛ شاید نویسنده در نوشتن آن در مقاله‌های دیگر یا کتاب‌ها کمک گرفته باشد ولی نظر و یافته‌های خود را از آن کتاب‌ها نوشته است نه اینکه مطالب آن‌ها را عینا کپی کند. در واقع مقاله راهی است برای تفسیر و تجزیه و تحلیل مسائل مختلف و یا نشان دادن و واضح تر کردن مسائل و حقایق کشف شده.
نوشتن مقاله هم مانند نوشتن کتاب یا پایان نامه یا پروپوزال مستلزم دانستن شرایطی است؛ با فهم این مسائل میتوان یک مقاله خوب نوشت. مقاله‌های رسمی و خوب دارای چند بخش مختلف هستند که در این بخش در مورد آن‌ها صحبت خواهیم کرد. پس همراه ما باشید.
عنوان مقاله
اولین بخشی که به چشم خواننده می‌خورد عنوان است؛ پس باید در انتخابش دقت خاصی به خرج داده شود. عنوان باید بیانگر موضوع اصلی مقاله باشد. باید کاملا واضح و شفاف نوشته شده باشد و از ابهام به دور باشد.
در عنوان باید با کوتاه ترین کلمات مفهوم اصلی روشن شود. عنوان معمولا یا توصیفی هستند یا اعلانی و یا پرسشی.
عنوان‌های توصیفی به این معنی است که مقاله به توصیف یک موضوع می‌پردازد و به نتیجه گیری آخر آن اهمیت نمی‌دهد. مقاله هایی که عنوان اعلانی دارند اطلاعات و یا نتایج را بررسی می‌کنند و عنوان‌های پرسشی موضوع را با یک پرسش معرفی و آغاز می‌کنند.
اسامی نویسندگان
در واقع بعد از عنوان باید اسامی نویسندگان به ترتیب اهمیت آن‌ها نوشته شود. منظور از اهمیت این است که برخی نویسندگان فعالیت بیشتری دارند و برخی نه.
برخی قصد نوشتن مقاله را داشتند ولی برخی فقط در قسمتی از ان همکاری کردند. در نوشتن اسامی نویسندگان نباید از القاب آن‌ها استفاده کرد.
چکیده
در این قسمت از مقاله خلاصه‌‌ایی از بخش‌های مهم و تاثیر گذار نوشته می‌شود تا توجه خواننده جلب شود. چکیده شامل کلمات کلیدی و مختصر است که مفهوم کلی آنرا را فقط در چند جمله به خواننده منتقل می‌کند.
برای نگارش چکیده باید بعد از نوشتن تحقیق بار دیگر مطالعه شود و نکات مهم و کلیدواژه‌ها یادداشت شود. میتوان با خواندن چکیده چند مقاله مهم و معتبر چگونگی ساختار چکیده را به درستی فهمید.
در نوشتن چکیده نیازی به استفاده از منابع یا رفرنسی نیست. بطور خلاصه چکیده نقش مهمی در جذب مخاطب دارد چکیده گویا و جامعه می‌تواند خواننده را جذب کند تا به خواندن آن تشویق شود؛ پس باید اطلاعات کلیدی درباره مقاله را در آن گنجاند.
مقدمه
در این بخش از مقاله به توضیح مسئله اصلی پرداخته و موضوع و عنوان اصلی شرح داده می‌شود. تاریخچه مسئله به طور کامل بررسی می‌شود و تحقیقاتی که قبلا در این باره انجام شده توضیح داده می‌شود.
در این قسمت به ارزش و اهمیت آن پرداخته می‌شود که آیا این مقاله کاربردی دارد و به جامعه علمی کمکی خواهد کرد یا نه.
بهتر است در این قسمت گریزی به اهداف و نتایج زده شود ولی از جزئیات چیزی نوشته نشود تا خواننده به قسمت اصلی و بدنه مقاله مراجعه کند.
روش تحقیق
در این بخش از مقاله به روشنی بیان می‌شود که نویسنده چه کارهایی را و چگونه در راستای این تحقیقات انجام داده و چرا این شیوه‌ها را انتخاب کرده است.
مواردی که اکثرا در این بخش نوشته می‌شوند عبارت است از جامعه‌‌ایی که این تحقیقات بر روی آن مطالعه و انجام شده است (باید توجه داشت نوع تحقیقات و نوع کارهای انجام شده برحسب جامعه‌‌ایی که انتخاب می‌شود متفاوت است).
نمونه باید مکان‌های نمونه گیری و موارد نمونه گیری در این بخش ذکر شود که چه کسانی و چرا و چه تعداد افراد برای این تحقیقات انتخاب شدهاند و نحوه و معیار اندازه گیری داده‌ها و ابزارهای مورد استفاده برای جمع آوری و تحلیل داده‌ها چیست؟
درصورتی که از پرسشنامه یا مصاحبه استفاده شده است باید در این قسمت ذکر شود. بطور خلاصه روش تحقیق باید شامل توصیف سوالات و فرضیه‌ها و روش‌های مربوط به تحقیق باشد و باید دلایلی ارائه داده شود که چرا این ابزار و روش‌ها انتخاب شده است.
اگر روش‌ها و ابزارهای انتخاب شده معایب یا محدودیت هایی داشته باشد باید ذکر شود و نحوه مقابله با آن محدودیت‌ها هم بهتر است توضیح داده شود.
یافته‌های تحقیق
این قسمت اصلی ترین بخش مقاله است. در واقع هدف از نگارش یک مقاله یافته‌ها و نتایج آن است. در این بخش میتوان از جداول و اشکال برای کاهش حجم متن و ارائه نتایج به‌صورت تصویری برای فهم بیشتر استفاده کرد.
بهتر است نگارش یافته‌ها با جزئیات دقیق بیان شوند. ممکن است یافته‌ها از نوع توصیفی باشند، یافته‌های توصیفی شامل توصیف نمونه‌ها مانند جنس، رنگ، سن و … است.
به‌طور کلی در این بخش خصوصیات افراد و یا اشیایی که مورد مطالعه قرار گرفته‌‌اند توصیف می‌شوند. بعد از بررسی ویژگی‌ها و خصوصیات یافته‌های اصلی ذکر می‌شود. بعد از ذکر نتایج اصلی بهتر است یافته‌های بعدی هم که شاید از تعارف به دست آمده بیان شود.
برخی دیگر از یافته‌ها هستند که ببه موضوع اصلی ربطی ندارند مثل یافته‌های تخمینی و یا غیرمنتظره و یافته‌های تجربی که در آخرین قسمت یافته‌ها به آن‌ها پرداخته می‌شود.
نتیجه گیری
نتیاج به دست آمده از تحلیل و تفسیر داده‌ها و یافته‌ها که کاملا به‌صورت علمی و منطقی صورت می‌گیرد، در قسمت نتیجه ذکر می‌شود.
گاهی در این قسمت نتایج به دست آمده با نتایج تحقیقات قبلی مقایسه می‌شود و گاهی پیشنهاد هایی برای تحقیق‌های آینده ارائه داده می‌شود. این قسمت بهتر است بصورت خلاصه ولی کاملا روشن بیان شود و میتوان از شکلها و نمودار‌ها و جداول استفاده کرد.
فهرست منابع
نام و مشخصات تمامی منابعی که در آماده شدن مقاله کمک دخالت داشته‌‌اند در پایان، در قسمت فهرست منابع ذکر می‌شوند.
این منابع ممکن است دیجیتالی یا مکتوب باشند. شیوه نگارش این قسمت در هرمقاله‌‌ایی متفاوت است ولی قواعد خاص خودش را دارد که باید رعایت شود.
سخن آخر
در این نوشتار، در مورد مقاله صحبت کردیم و نکاتی که باید برای شروع بدانید در اختیارتان قرار دادیم.
اگر سوالی در این زمینه دارید، می‌توانید با ما در قسمت نظرات مطرح کنید یا با کارشناسان تهران تز تماس بگیرید.