کتاب بهترین ابزار برای گذراندن اوقات فراغت و کسب اطلاعات است.
بسیاری از ما از کودکی به نویسندگی علاقه داریم و داستان هایی چند صفحه ایی نوشته ایم ولی چون به نظرمان نویسندگی کتاب و چاپ و نشرکتاب کار سختی ست، همان اول کار ناامید شده‌ایم. نوشتن و چاپ کتاب نه تنها از لحاظ معنوی بسیار ارزشمند است، باعث تقویت رزومه تحصیلی نیز می‌شود.
ولی یکی از مهمترین مراحل نویسندگی چاپ کتاب است. مطمئنا کتابی که مدت‌هاست وقت صرف نوشتن آن کردید، بسیار ارزشمند خواهد بود و نمی‌خواهید درست در مرحله ایی که قرار است نوشته‌های خود را به سراسر دنیا عرضه کنید زحمات شما برباد برود.
چگونه کتاب بنویسیم؟
ابتدا هدف خود را از نوشتن کتاب مشخص کنید. بعضی از کتاب‌ها صرفا روایت هستند، برخی کتاب‌ها از عمق افکار و عقاید نویسنده صحبت می‌کنند و برخی کتاب‌ها پژوهشی و علمی هستند که یا نتایج به دست آمده از پژوهش‌های خود نویسنده است یا نویسنده فقط این نتایج علمی را می‌نویسد.
ولی باید توجه داشت کتابی مفید به جامعه تحویل داد و خواننده از خواندن آن لذت ببرد تا خود کتاب و نویسنده کتاب مدت‌ها در ذهن خواننده بماند. علاوه بر این موارد باید عنوان و موضوعی برای کتاب انتخاب شود که در آن جامعه توانایی انتشار داشته باشد چون برخی موضوع ها و برخی عناوین در بعضی کشورها اجازه چاپ نداشته و صرفا وقت و زحمات نویسنده هدر می‌رود.
بازخوانی محتوای کتاب
در آخرین مرحله که احساس می‌کنید کتاب برای چاپ آماده است، بهتر است بار دیگر خوانده شود؛ معمولا هنگام نگارش غلط هایی ایجاد می‌شود که فقط هنگام خواندن مشخص می‌شود. این کار را خود نویسنده می‌تواند انجام دهد ولی با کمک نرم افزار های ویرایش متن هم انجام پذیر است.
بهتر است کتابی بدون هرگونه غلط املایی، نگارشی و محتوایی تحویل داده شود. شاید چند روز طول بکشد اما کتابی که دیر چاپ می‌شود و بدون غلط است خیلی بهتر از کتابی است که زود به چاپ می‌رسد ولی پر از غلط است!
دریافت کد های شابک و فیپا
کلمه شابک مخفف عبارت شماره استاندارد بین المللی کتاب است که یک کد 10 الی 13 رقمی است و ناشر باید آن را از خانه کتاب دریافت کند و به کتاب خود نسبت دهد. فیپا هم که مخفف عبارت فهرست نويسي پيش از انتشار است.
شامل اطلاعاتی می‌شود که در پشت صفحه عنوان کتاب نوشته می‌شود مانند: سرشناسه، نام، اطلاعات و … به عبارت دیگر فیپا به فرایندهای انسجام اطلاعات و کاهش هزینه ها برای آماده کردن فهرست در کتابخانه کمک بزرگی میکند.
بعد از کد فیپا باید مجوز چاپ گرفته شود که لازمه مجوز این است که موسسه ایی که کتاب شمارا چاپ خواهد کرد یک نسخه از کتاب را به سازمان فرهنگ و ارشاد ارسال کند تا پس از بررسی های کامل مجوز صادر شود.
طراحی جلد کتاب
شاید طراحی جلد کتاب یکی از مهمترین مراحل چاپ کتاب است. نویسنده باید در چند سطر و خیلی کوتاه اما جذاب کتاب خود را معرفی کند که این متن در پشت کتاب روی جلد چاپ خواهد شد.
همه ما چیزی را که از لحاظ ظاهری جذاب باشد، دوست داریم وقتی کتابی را در دست می‌گیریم قبل از اینکه چمد صفحه از آن را بخوانیم به جلد آن توجه کنیم. ناگفته نماند طراحی جلد کتاب باید با محتویات داخل کتاب هماهنگ باشد.
کتابهای کودکانه طراحی بخصوصی دارند و طراحی جلد کتابهای درسی با کتابهای پژوهشی متفاوت است و جلد یک رمان با جلد یک کتاب مذهبی یکی نیست.
ناشر
اگر نمی‌خواهید یا در توانتان نیست هزینه های چاپ، طراحی و توزیع کتاب را خودتان انجام دهید، باید یک ناشر خوب و قابل اعتماد برای چاپ کتاب پیدا کنید.
در ابتدا باید یک پروپوزال به ناشر مد نظر ارائه دهید تا ناشر آمادگی خود را برای همکاری با شما اعلام کند که در پروپوزال باید به مواردی همچون: دلیل نگارش این کتاب، برتری کتاب نسبت به کتابهای مشابه، مخاطبان هدف این کتاب و .. اشاره می‌شود.
باید توجه داشت که امتیازات کتاب متعلق به نویسنده است نه ناشر. اگر هر دو طرف یعنی نویسنده و ناشر توافق کردند قراردادی بین خود می‌نویسند. اکثر قراردادهای بین ناشران و نویسندگان به این صورت است:
چاپ کتاب با سرمایه گذاری ناشر
قراردادی که بین نویسنده و ناشر صورت می‌گیرد به این شکل است که هزینه چاپ کتاب را پرداخت میکند و درصدی از بهای پشت جلد کتاب را به نویسنده می‌دهد.
چاپ کتاب با سرمایه گذاری نویسنده
معمولا نویسندگان مشهوری که به فروش کتاب خود اطمینان دارند این کار را می‌کنند که کل هزینه چاپ را خودشان پرداخت می‌کنند به صورتی که نام ناشر در صفحه شناسنامه کتاب به‌صورت «ناشر ـ مؤلف» درج می‌گردد.
سرمایه گذاری مشترک نویسنده با ناشر
در این نوع قرارداد بخشی از هزینه های چاپ کتاب را نویسنده و بخشی از هزینه ها رو ناشر پرداخت میکند و قسمتی از بهای فروش کتاب به ناشر تعلق می‌گیرد.
چاپ و صحافی
پس از گرفتن مجوز ها و کدهای مورد نیاز مثل شابک و فیپا و همچین عقد قرارداد با ناشر خوب کتاب را برای چاپ و صحافی آماده می‌کنیم.
در چاپ کتاب می‌توانید از دو روش چاپ افست و چاپ دیجیتال استفاده کنید که چاپ افست برای چاپ کتاب بالاتر از 1000 جلد کتاب مناسب است و چاپ دیجیتال برای چاپ کتاب کمتر از 200 جلد مناسب است.
تجدید چاپ
اگر خوش شانس بودید و تمامی کتاب های چاپی به فروش رسید و دوباره می‌خواهید کتاب را چاپ کنید، اگر در محتویات آن تغیری ایجاد نکنید، فقط نیاز است از اداره ارشاد مجوز چاپ داشته باشید و در زمان خیلی کوتاهی صادر می‌شود ولی اگر در محتویات کتاب تغییری ایجاد کنید، باید مراحل ذکر شده را از اول طی کنید و هزینه هم مانند قبل خواهد بود و کاهش هزینه نخواهید داشت.
هزینه چاپ کتاب
هزینه ها در چاپ یک کتاب متفاوت است و به عواملی مانند تیراژ کتاب، تعداد صفحات کتاب و سایز کتاب و قطع کتاب.
تعداد صفحات کتاب شما هنگام چاپ در هزینه هایتان تاثیر دارد و هرچه صفحات بیشتر هزینه چاپ کتاب بیشتر خواهد بود.
اگر در متن کتاب عکس، جدول و نموداری داشته باشد هزینه چاپ به مراتب بیشتر می‌شود و تیراژ کتاب هم در هزینه کتاب موثر است که اگر فقط یک جلد باشد هزینه بیشتر و اگر در تیراژ بالایی چاپ کنید هزینه کمتر خواهد شد.
سخن آخر
در این مقاله در مورد چاپ کتاب به صورت مفصل صحبت کردیم و جزئیات آن را در اختیار شما قرار دادیم. اگر شما هم قصد چاپ کتاب دارید و در این زمینه نیاز به کسب اطلاعات بیشتر و راهنمایی دارید، می‌توانید با کارشناسان تهران تز تماس بگیرید و راهنمایی های لازم را دریافت کنید.