اهمیت زبان را در پیشرفت بشریت نمیتوان نادیده گرفت. زبان مانند ابزاری برای تفکر و ارتباط در خدمت بشریت بوده. با کمک زبان بود که انسان ها توانستند پیشرفت کنند و تجارب خود را به یکدیگر انتقال دهند. زبان جزو فرهنگ هر کشور محسوب میشود و اگر زبان آن کشور را بدانیم میتوانیم اطلاعات مفیدی از فرهنگ و تاریخ و پیشرفت آن کشور به دست آوریم. یکی از راه هایی که میتوانیم به فرهنگ کشورهای دیگر دسترسی پیدا کرده و از آن آگاه شویم ترجمه کتب، متون، آثار و بطور کل ترجمه زبان آنهاست.
برای آنکه در مورد ترجمه زبان بیشتر بدانید، همراه ما باشید.
مفهوم ترجمه زبان
ترجمه به عمل تغییر یک متن یا گفتار از زبانی به زبان دیگر است. ولی ترجمه علاوه بر اینکه یک کار و صنعت است یک هنر هم تلقی میشود. هنر ترجمه، هنر درک و اسنتباط کامل یک موضوع و انتقال و یا بازسازی آن در زبان دیگر است.
در طول تاریخ معنی های زیادی به کلمه ترجمه نسبت داده شده است برای مثال از نظر «جان کتفورد» ترجمه جایگزینی مواد متنی است در یک زبان، با مواد متنی معادل در زبان دیگر.
«ورنر وینتر» میگوید: ترجمه کوششی است در جهت جایگزینی یک تجربه و یا فرمول خاصی از جهان پیرامون به زبان دیگر.
انواع ترجمه زبان
جالب است بدانید که ترجمه یک نوع نیست و در این قسمت به آن میپردازیم.
ترجمه آزاد
در این نوع ترجمه فقط انتقال مفهوم متن مهم است، افزایش و کاهش متن اهمیت خاصی ندارد؛ مهم این است پیام نویسنده که در متن است بصورت آزاد به زبان مقصد منتقل شود.
ترجمه کلی
بصورت مرتب و دقیق کلمات و جملات جایگزین میشوند و نباید جزیی حذف شود و یا جزیی اضافه شود.
ترجمه محدود
در این نوع ترجمه عمل جایگزینی جز به جز انجام نمیشود و تا حدودی به تعداد کلمات و جملات دقت میشود.
مترجم کیست؟
مترجم کسی است که بطور تخصصی یا عمومی در صنعت و هنر ترجمه مهارت دارد؛ معانی و مفاهیم زبان مبدا را درک کرده و آنها را به صورت شفاف و درست به زبان مقصد انتقال میدهد.
مترجم خوب ویژگی های خاصی دارد؛ مثلا مترجم باید دایره لغت گسترده ایی در هر دو زبان مبدا و مقصد داشته باشد، عادت به تکنیک نوت برداری داشته باشد، آشنایی نزدیک به فرهنگ دو کشور زبان مبدا و مقصد داشته باشد، توانایی درک و همچنین بیان صریح محتویات زبان مبدا در زبان مقصد و همچنین آشنایی جزئی با نویسنده متنی که میخواهد آن را ترجمه کند.
چالش های یک مترجم
ترجمه مانند هر شغل و هنر دیگری دارای مشکلات یا در خوش بینانه ترین حالت دارای چالش هایی است. شاید به دلیل روبرو شدن با دو کشور چالش های این کار کمی بیشتر باشد.
اصطلاحات ترجمه زبان
شاید در ترجمه بتوان از ابزارهایی مانند دیکشنری یا کتابها استفاده کرد ولی در مورد ترجمه اصطلاحات هیچ چاره ایی جز درک کامل آنها نیست.
اصطلاحات رایج در یک کشور با کلماتی ذکر میشوند که شاید آن کلمات در زبان دیگر کنار هم معنی خاصی ندهد.
برای ترجمه اصطلاحات و ضرب المثل ها باید کاملا معنی و مفهوم آنها درک شود، سپس در زبان مقصد به دنبال اصطلاح و ضرب المثلی با آن معنی و مفهوم باشیم.
فرهنگ
مترجم برای ترجمه خوب باید به فرهنگ هر دو کشور زبان مبدا و مقصد آشنایی داشته باشد. آشنایی با فرهنگ کشورها به راحتی امکان پذیر نیست و به مدت ها تحقیق و مطالعه نیاز است.
اگر مترجم به فرهنگ کشورها آشنایی نداشته باشد نمیتواند به راحتی مفهوم و معانی را درک کند و طبیعتا نمیتواند آن را انتقال دهد.
وفاداری به متن
یکی از بزرگترین چالش هایی که همیشه یک مترجم با آن روبه روست وفاداری به متن است یعنی باید دقت داشته باشد متنی را اضافه و یا حذف نکند متن را تحریف نکند.
کلمات نا آشنا
زبان بسیار گسترده وسیع است. و هرچقدر در این باره مطالعه داشته باشیم نمیتوانیم به تمام جنبه های آن پی ببریم. گاهی به کلمه ایی در متن میرسیم که شاید تابه آن موقع نشنیده باشیم باید در تمام منابعی که داریم به جستجوی آن بپردازیم تا معنی جدید را بیابیم.
ابزارهای ترجمه
پیش می آید که گاهی مترجم برای ترجمه خوب نیاز دارد از ابزار هایی کمک بگیرد، هر شاغلی برای کار خود و هر هنرمندی برای هنر خود ابزارهایی دارد ابزار های مترجم هم، منابع، فرهنگ نامه و دیکشنری است.
اگر به انگلیسی ترجمه میکنید، بهتر است دیکشنری که استفاده میشود انگلیسی به انگلیسی باشد.
اگر معنی انگلیسی هم غیرقابل فهم بود به معنی فارسی مراجعه شود مشکلی نیست. باید توجه داشت که نباید متن را بطور کامل وارد دیکشنری کرد و ترجمه کامل و درست از دیکشنری داشت.
این نکته را نیز در نظر داشته باشید که نباید به ترجمه ربات ها اعتماد کنید. البته فرهنگ نامه ها از منابع اصلی هستند که به مترجمان کمک ویژه ایی دارند.
کتابهای مرجع زیادی مثل لغت نامه ها، فرهنگ نامه ها و کتابهای گرامر وجود دارند که مترجم هنگام ترجمه میتواند از آنها کمک بگیرد و ترجمه تخصصی تری ارائه دهد.
نکات جالب درمورد ترجمه زبان
بر اساس آمارهای سازمان یونسکو زبان آلمانی بیشتر زبان مقصد ترجمه ها قرار گرفته که به نظر میرسد آلمانی ها علاقه و تبحر زیادی در ترجمه دارند و برای آثار ترجمه شده ارزش زیادی قائل هستند.
اولین رئیس جمهور تانزانیا که برای کشور خود فعالیت زیادی کرده بود، برای مدتی دست به کار ترجمه زد و به عنوان اولین رئیس جمهور آثار زیادی را به زبان سواحلی ترجمه کرده است.
داستان های جنایی در هر حوزه طرفداران خاصی را دارند. در مورد کتابهای جنایی آگاتا کریستی برترین نویسنده است که آثارش بیشترین ترجمه ها را هم از آن خود کرده اند.
قدیمی ترین ترجمه شناخته شده در تاریخ داستان حماسه گیلگمش است که در هزاره سوم پیش از میلاد مسیح نوشته شده است و ترجمه آن در ابتدای هزاره دوم ثبت شده است.
محبوب ترین ابزار ترجمه گوگل ترنسلیت است که معرف حضور همه جهانیان است
سخن آخر
ترجمه زبان یک کار تخصصی است و برای این کار باید یک متخصص را داشت. اگر سوالی در این زمینه دارید، میتوانید با ما در قسمت نظرات مطرح کنید تا پاسخ دهیم.