پایان نامه در ترمهای پایانی همیشه برای دانشجویان یک نگرانی و استرس را به همراه دارد. دانشجویی که نتواند یک پایان نامه خوب را ارائه دهد، نشان میدهد که تسلط و دانش کافی را کسب نکرده است و قطعا برایش گران تمام میشود!
به همین دلیل دانشجویان عموما به دنبال این هستند که یک پایان نامه خوب داشته باشند و رضایت استادان را جلب کنند. اگر شما هم قرار است که به زودی یک پایان نامه تنظیم کنید و دفاع کنید، توصیه میکنیم این مقاله را از دست ندهید و همراه ما باشید.
بخشهای مختلف پایان نامه
یک پایان نامه خوب از 5 قسمت اصلی تشکیل میشود:
- مقدمه
- مروری بر پیشینه تحقیق
- روش تحقیق
- نتایج
- بحث و پیشنهادات
مقدمه نویسی در پایان نامه
فصل اول پایاننامه مقدمه است که برای ارائه بخشهای بعدی پایان نامه تنظیم میشود. در این بخش باید به جنبههای کلی موضوع انتخابی پرداخت و مرحله به مرحله بحث تخصصی را آغاز کرد.
به عبارت دیگر مقدمه باید از کلیات به جزئیات برود؛ چراکه در این صورت مخاطب آگاهی بیشتری بر موضوع و ابعاد آن خواهد داشت. در مورد نگارش پایان نامه لازم به ذکر است که اندازه مشخص و معینی ندارد به طوری که میتوان از یک پاراگراف تا چند صفحه باشد.
توجه داشته باشید که مقدمه باید به صورت مختصر و مفید باشد تا خسته کننده نشود.
پیشینه تحقیق در پایان نامه
برای اینکه موضوع اصلی پایان نامه را قابل فهمتر و روشنتر ارائه بدهیم، باید در این باره به تحقیقها و پژوهشهای قبلی اشاره کنیم. در این قسمت تحقیق هایی که قبلا در پیرامون موضوع انتخابی ما انجام گرفته شده است را بررسی میکنیم.
در این قسمت از پایان نامه میتوانیم ضعفها و خلاهای پژوهشهای قبلی را واضحتر بیان کنیم؛ چرا که قرار است پژوهش خودمان آن خلاها را برطرف کند.
بهتر است در این قسمت از تحقیقهای غیرفارسی هم استفاده کنیم، چون تحقیقات انجام شده در کشورهای در حال توسعه کمک زیادی به ما خواهند کرد. در بررسی و دسته بندی این مقالات و پژوهشها باید دقت کامل را داشته باشید؛ زیرا کوچکترین اشتباهی به منزله سرقت علمی است.
عموما این بخش از پایان نامه نقطه عطف محسوب میشود اگر این قسمت کیفیت بالایی نداشته باشد، نمیتوانیم انتظار پایان نامه با کیفیت داشته باشیم.
روش تحقیق پایان نامه
در این بخش بیان میشود که از چه ابزار هایی و منابعی برای نگارش این پایان نامه استفاده شده است. روش تحقیق با توجه به موضوع پایان نامه تعیین میشود و باید دلیل قانع کننده ایی برای استفاده از این روشها ارائه بدهیم.
میتوانیم در روش تحقیق نوآوری به خرج بدهیم و از روش هایی که دیگری که استفاده کردهاند استفاده نکنیم و روش دیگری ارائه دهیم و قطعا اگر روش تحقیق را تغییر دهیم، نتایج متفاوتی هم به دست می آوریم.
نتایج در پایان نامه نویسی
این مرحله مربوط به تجزیه و تحلیل و بیان نتایج به دست آمده از تحقیقات است که مهمترین بخش پایاننامه است. در این بخش با توجه به ابزارها و روش هایی که در روش تحقیق بیان شده است، تحقیقات و مطالعات را تجزیه و تحلیل میکنیم.
در این بخش نیاز نیست مرجع و یا رفرنسی داشته باشید؛ چراکه این نتایج، صرفا نتایج تحقیقات و پژوهشهای شماست و ربطی به تحقیقات قبلی ندارد و قرار است نتایج جدیدی به دست آید.
همه استادان و حاظران در جلسه دفاع منتظر هستند تا نتایج تحقیقات چندماهه ما را بدانند پس باید نحوه بیان خاص خود را داشته باشیم و نتیاج تحقیقاتمان را جمع بندی کرده و بطوریکه متقاعد بشوند، بیان کنیم.
نکاتی در مورد ارائه نتایج پایان نامه
- نتایج تحقیق را میتوان در قالب نمودار، آمار، جداول و شکلها ارائه دهید.
- بازه تغییر و تفسیر اطلاعات را مشخص کنید.
- نتایج رد کننده فرضیات تحقیق را نیز مانند نتایج تاییدکننده فرضیات آن بیان کنید.
- باید به قدری وارد جزییات شوید که دیگران نیز بتوانند تفسیر خودشان را داشته باشند و توضیحات خود را ارائه دهند.
- نتایج کلیدی باید در جملات واضح و روشن در ابتدای پاراگراف بیان کنید.
بحث و پیشنهادات در پایان نامه نویسی
این قسمت که قسمت نهایی پایان نامه است شامل دوقسمت است؛ به عنوان یک پژوهش گر یا نویسنده میتوانیم پیشنهادات خودمان را برای پژوهشهای بعدی ارائه بدهیم و یا نتایج به دست آمده از تحقیقات خودمان را بررسی کنیم.
اصلی ترین مسئه در این بخش سازماندهی مطالب است باید خود را جای خوانندگان بگذاریم و از دید آنها به مسئله نگاه کنیم و نتایجی که در بخش قبل بیان کردیم به چالش و بحث بکشیم و اگر نیاز بود میتوانیم از محدودیتهای مطالعه در این مورد این موضوع هم حرف بزنیم که به عنوان یک محقق رد راه تحقیق این مسئله به چه مشکلاتی برخوردیم و چه موانعی را پشت سر گذاشتیم.
نکات طلایی نوشتن پایان نامه
طولانی بودن پایان نامه دلیل بر کیفیت بالای آن نیست، و شاید با کاهش مطالب پایان نامه مطالب اصلی را حذف کنیم، پس نباید خیلی طولانی و یا خیلی کوتاه و غیر منطقی باشد.
از غلط املایی و نگارشی باید پرهیز شود.
بر اساس قوانین دستور زبان فارسی نگارش شود.
از علامتهای استاندارد استفاده شود.
ارائه پروپوزال قبل از نگارش پایان نامه ضروری است.
برای جلسه دفاع باید آماده آماده شد.
قبل از جلسه دفاع باید نرم افزارهای خاصی که در انجام پایان نامه به آنها نیاز خواهید داشت را یاد بگیرید.
نوشتن چکیده به صورت فارسی و انگلیسی، نتیجه گیری، فهرست گذاری و ذکر منابع از الزامات یک پایان نامه خوب است.
پایان نامه هر شخص مختص خود آن شخص است و عنوان و موضوعی که انتخاب میکند نباید تکراری باشد در آمارهای ثبت شده از پایان نامههای دانشجویان نباید یک موضوع دوبار مورد بحث واقع شده باشد.
سخن آخر
در این مقاله در مورد پایان نامه و بخش های مختلف آن صحبت کردیم و نکات طلایی در نوشتن پایان نامه را در اختیار شما قرار دادیم.
اگر در این زمینه سوال یا ابهامی دارید، میتوانید با کارشناسان ما تماس بگیرید تا شما را راهنمایی کنند.