پروپوزال چیست؟

در این مقاله در مورد اینکه پروپوزال چیست و نکات مهم نگارش آن توضیح داده ایم. پروپوزال معادل فارسی کلمه proposal است که به معنای طرح یا پیشنهاد است، در مفهوم به معنای طرحی است که در ذهن محقق است و می‌خواهد آن را عملی کند که در قالب یک پیشنهاد ارائه می‌دهد.

پروپوزال نویسی یک دانش و یک مهارت محسوب می‌شود که برای انجام آن باید به وادی تحقیق قدم نهاد و تجربه هایی کسب کرد.

همه دانشجویان در اواخر دوره تحصیلی خود مستلزم به نگارش یک پروپوزال هستند. هر محقق و پژوهش‌گری هم برای ارائه تحقیقات خود نیاز به نگارش پروپوزال دارد. قبل از نگارش پروپوزال باید مطالعات و تحقیقات گسترده ایی داشته باشید تا بتوانید یک پروپوزال موفق داشته باشید.

در این مقاله همراه ما باشید تا مراحل نوشتن یک پروپوزال را همراه هم بخوانیم.

نکته اول پروپوزال چیست؟ نگارش پروپوزال

نگارش پروپوزال مرحله های متفاوتی دارد که اولین مرحله آن انتخاب عنوان است. موضوع و عنوان پروپوزال از اهمیت خاصی برخوردار است. عنوان باید کاملا رسا و جذاب باشد، خیلی طولانی و خیلی کوتاه نباشد و مفهوم نهایی را در ذهن تداعی کند. بهتر است از طرح سوال در عنوان پرهیز شود تا بیش از حد ذهن خواننده درگیر نشود.

دومین مرحله بیان مسئله است که در این مرحله بو توضیح همان مسئله ایی که در ذهن پژوهشگر شکل گرفته پرداخته می‌شود. در اینجا برعکس مرحله اول باید سوال هایی ذکر شود تا انگیزه و اهداف نویسنده مشخص گردد.

بعد از این مرحله باید به اهمیت و ضرورت عنوان انتخابی که مشخص شده است پرداخت. باید به روشنی توضیح داده شود که چرا این موضوع برای این تحقیق انتخاب شده است و نتایج به دست آمده چگونه به جامعه علمی کمک می‌کند.

همچنین باید پیشینه تحقیق هم ذکر شود به این صورت که در مورد این موضوع انتخابی قبلا چه تحقیقاتی انجام شده و باید توضیح داد که موضوعی که انتخاب شده کاملا نو است و در راستای کمک به جامعه و حل مشکلات جامعه است.

در مرحله بعد روش تحقیقاتی که قرار است انجام شود، ذکر می‌شود. آزمایشاتی که باید انجام داد، آمارهایی که باید به دست آورد و تمامی کارهایی که در راستای انجام تحقیق باید انجام داد ذکر می‌شود و در نهایت از فرضیه ها و داده هایی که در پروپوزال ذکر شده و با استفاده از آزمایشات به دست آمده نتیجه گیری نهایی انجام می‌شود و کاربرد های این نتیجه در جامعه ذکر می‌شود.

بهتر است از منابعی که برای تحقیقات استفاده شده است نام و نشانی در پایان پروپوزال آورده شود.

نکات دیگر پروپوزال چیست؟ برای نگارش پروپوزال خوب

• پروپوزال باید بصورت تایپی باشد و عموما از فونت خاصی استفاده میشود و با سایز 12 نوشته میشود.
• حداقل حجم پروپوزال بین 5 الی 8 صفحه باشد.
• هنگام مطالعه قبل از نگارش پروپوزال و همچنین حین تحقیقات باید از منابع جدید و بروز استفاده کرد.
• تمامی کارهای تحقیقاتی باید بطور کامل شرح داده شوند.
• تاریخ و موقعیت مکانی که تحقیقات انجام می‌شود باید ذکر شوند.
• معمولا از عناوین مختصر استفاده نمی‌شود و عنوان به صورت خبری نوشته می‌شود.
• در عنوان از به کاربردن مخفف ها، کلمات انگلیسی و کلمات غیر مصطلح پرهیز شود.
• در نگارش پروپوزال مطالب بر اساس یک نظم کدگذاری شود.
• از فعل های زمان مستقبل استفاده شود.
• از اصطلاحاتی که بار عاطفی دارند نباید استفاده شود.

پروپوزال و پایان نامه

شاید برخی پروپوزال را همان پایان نامه بدانند ولی باید آگاه شد که این دو خیلی باهم تفاوت دارند، رابطه پروپوزال و پایان نامه مانند رابطه ماکت و ساختمان است. پژوهشگر بر اساس پروپوزالی که مطرح کرده است پایان نامه را آماده می‌کند. پایان نامه شامل پنج فصل زیر است:

1. بیان طرح مسئله
2. پیشینه تحقیق
3. روش شناسی تحقیق
4. تجزیه و تحلیل
5. نتیجه گیری

ولی پروپوزال همانطور که به صورت خلاصه ذکر شد دارای 7 مرحله است:

1. انتخاب عنوان
2. بیان مسئله و اهمیت موضوع تحقیق
3. پیشینه تحقیق
4. اهداف تحقیق
5. فرضیه ها
6. روش، ابزار و مراحل تحقیق
7. منابع

نقش تحقیقات در پروپوزال

همانطور که اشاره شد تحقیقات در پروپوزال از اهمیت ویژه ایی برخوردار است. نویسنده قبل از شروع به نگارش و در حین نگارش تحقیقات بخصوصی انجام می‌دهد که در نتایج به دست آمده و امتیاز پروپوزال نقش بسزایی دارد.

 تحقیقات انجام شده توسط پژوهشگر به چند دسته اصلی تقسیم می‌شوند:

1. تحقیقات بر اساس هدف که شامل تحقیقات بنیادی، تحقیقات کاربردی و تحقیقات توسعه ایی است.
   تحقیقات بنیادی در راستای کشف روابط بین پدیده‌ها در طبیعت و علم انجام می‌شود ولی تحقیقات کاربردی وابسته به داده و نتایج است و در راستای دستیابی به اصولی است که کاربردی هستند و تحقیقات توسعه ایی در راستای شناخت راهکارهای جدید برای افزایش خدمات یا تولید است و در یک مکان و زمان خاصی صورت می‌گیرد.
2. تحقیقات بر اساس شیوه و روش که شامل تحقیقات تاریخی، توصیفی، همبستگی، پیمایشی و تجربی و علی است.
   تحقیقات تاریخی مربوط به مسائل تاریخی است که در جهت جمع آوری اطلاعات و اسناد مربوط به گذشته انجام می‌گیرد، درحالی‌که تحقیقات پیمایشی در جهت پاسخ دادن به مسائل مربوط به زمان حال است که طبیعتا از روش هایی مثل پرسشنامه یا مصاحبه استفاده می‌شود.
   هدف از تحقیقات توصیفی توصیف شرایط و خصوصیات یک موضوع است و تحقیقات همبستگی در جهت کشف رابطه همبستگی بین متغیرها انجام می‌گیرد. تحقیقات تجربی معمولا برای یافتن راهکار مناسب جهت حل مشکلات موجود در زمان حال یا آینده انجام می‌گیرد که عمدتا از آزمایش های زیادی استفاده می‌شود.
   در تحقیقات علی( علت و معلولی) پژوهشگر با تحقیق و بررسی شرایط قبلی در تلاش است برای یافتن علت وقوع حوادث.

باید به این نکته هم توجه ویژه کرد که پژوهشگر ممکن است در راه انجام تحقیقات به مشکلات و موانعی برسد؛ مشکلاتی مثل: کمبود بودجه، کمبود منابع علمی و تحقیقاتی، کمبود زمان، ضعف همکاری سازمان‌ها و ارگان‌ها و همچنین ناهماهنگی های اساتید راهنما.

 پس باید در این راه صبور و با اراده بود و دست از تلاش برنداشت تا یک پروپوزال قابل قبول ارائه داد.

سخن آخر

در این مقاله در مورد اینکه پروپوزال چیست و نکات نگارش آن توضیح دادیم. اگر سوالی در این زمینه دارید در قسمت نظرات با ما به اشتراک بگذارید.

اگر فکر می‌کنید این مقاله به درد کسی می‌خورد، با او به اشتراک بگذارید.